Een eerlijke transitie met een ‘wijkenergiebedrijf’
Er is urgentie om iets aan het klimaatprobleem te doen. Tegelijk groeit de maatschappelijke en politieke weerstand: hoge kosten, opgelegde verplichtingen en technocratische oplossingen ondermijnen het draagvlak. Het kapitalistische systeem is ook dominant in de verduurzaming en winsten die worden geboekt en winsten die worden geboekt, beperken de mogelijkheden om de energietransitie rechtvaardiger te laten verlopen. Hiertegenover staat een enorme beweging van lokale en sociale initiatieven die met elkaar energiecoöperaties vormen, verduurzamen en energierekeningen omlaag brengen en dan ook nog sociale cohesie versterken.
-
Project
Een eerlijke transitie met een ‘wijkenergiebedrijf’
-
Locatie
Berg en Dal
-
Opdrachtgever
Gemeente Berg en Dal
Marcel Heskes
Transitiemaker
De energietransitie is een kans om te werken aan een inclusieve samenleving. Je kunt er gemeenschapszin mee vergroten, mensen zeggenschap en eigenaarschap geven en geld mee verdienen voor álle burgers. Echter, op het moment dat de overheid investeert in de energietransitie, grijpt ze stelselmatig terug naar marktinstrumenten; in plaats van met sociale vernieuwing aan de gang te gaan. Ons initiatief is erop gericht om dit tij te keren.
Dit doen we door een wijkenergiebedrijf op te zetten voor en door bewoners waarbij de overwinsten van de opwek van energie worden benut voor de samenleving. Dat kan in de vorm van verduurzamen van de woningvoorraad, aan het werk helpen van mensen en/of landschapsherstel. De organisatie heeft het creatief eigendom, maar maakt assets onverkoopbaar.
Samen met de gemeente Berg en Dal gaan we dit nu verder vormgeven. In de kern Heilig Landstichting is een actieve groep bewoners een warmtenet aan het ontwikkelen en samen met hen gaan we aan de slag om zo’n wijkenergiebedrijf van de grond te krijgen
Update van het project! | September 2025
In overleg met de werkgroep en de gemeente zijn er momenteel drie sporen in ontwikkeling:
- het opbouwen van de community,
- het opzetten van een rechtvaardigheidsmanifest
- het uitwerken van governance en ondersteuning bij de oprichting.
Voor het eerste spoor bereiden we de eerste bewonersbijeenkomst voor, die op 23 oktober 2025 zal plaatsvinden. Het tweede spoor richt zich op het opbouwen van contacten om te komen tot een door de gemeenschap opgesteld rechtvaardigheidsmanifest. Dit doen we niet alleen binnen Heilig Landstichting, maar breder binnen de gemeente Berg en Dal, aangezien Heilig Landstichting slechts een kleine kern vormt. De woningcorporatie Oostpoort is door de gemeente geactiveerd en heeft inmiddels aangegeven enthousiast mee te willen doen. Het derde spoor zal pas op een later moment echt van start gaan. Wel zijn er al diverse presentaties gegeven, onder andere bij een raadscommissie van de gemeente, waarin het concept van drievoudig eigendom is toegelicht. Zowel de betrokken bewoners als de gemeente tonen zich tot nu toe geïntrigeerd door de mogelijkheden. Daarnaast werkt de gemeente aan de oprichting van een gemeentelijk energiebedrijf, waarbij onze insteek wordt meegenomen.
